Gruntowa pompa ciepła to urządzenie, które eksploatuje naturalną energię z gruntu i przekazuje ją do układu centralnego ogrzewania. Jest to ekologiczna instalacja grzewcza, gdyż do ogrzewania budynku wykorzystuje ciepło pobrane z otoczenia. Montaż gruntowych pomp ciepła uwzględnia się zazwyczaj na etapie tworzenia projektu budowlanego, ale można je również zainstalować na zagospodarowanym obszarze. Oto jak montować tego typu układ grzewczy.

Sonda pionowa

Aby możliwy był pobór ciepła z gruntu, należy najpierw zamontować sondę ziemną. Mamy do wyboru dwa warianty kolektorów: pionowy i poziomy. Kolektory to wężownice z rur wypełnionych roztworem glikolu propylowego lub etylowego. Płyn pobiera ciepło z gruntu, przekazuje je pompie, a następnie wraca do rur, gdzie cykl się powtarza.
Montaż kolektorów pionowych wymaga wykonania odwiertów głębokich na 30-100 metrów oddalonych od siebie o 6-15 metrów, w których umieszczana jest sonda pionowa. Wydajność dolnego źródła ciepła zależy od wielu czynników np. rodzaju gruntu, jego nasłonecznienia i nawodnienia. Na tej podstawie szacowana jest optymalna głębokość odwiertów, która zapewni pompie ciepła ekonomiczne działanie.

Kolektory pionowe są częstym wyborem w przypadku małych lub już zagospodarowanych działek. Wykonanie odwiertów nie wymaga bowiem aż tak dużej przestrzeni, jak montaż rur w wariancie poziomym. Ponadto prace ziemne są mało inwazyjne, a obszar wokół kolektorów może być dowolnie zagospodarowany. Należy jednak pamiętać, że montaż tego typu gruntowej pompy ciepła na działkach zamieszkałych powinien być poprzedzony złożeniem projektu prac geologicznych w stosownym organie administracji geologicznej. 

Kolektor ziemny poziomy

Kolektory poziome montowane są blisko powierzchni topograficznej – na głębokości od 80 do 120 cm. Wykorzystują one w dużej mierze energię słońca oraz wód opadowych. Ten rodzaj instalacji grzewczej jest zazwyczaj uwzględniany podczas tworzenia projektu budowlanego, gdyż konstrukcja wymaga odpowiednio dużej przestrzeni oraz prawidłowego zagospodarowania działki. Grunt nad kolektorem powinien być niezabudowany i wolny od jakichkolwiek elementów, które mogłyby zacieniać instalację czy spowalniać proces nagrzewania powierzchni. Ponadto jest to rozwiązanie stosowane zwłaszcza w przypadku gruntów gliniastych oraz nasączonych wodą powierzchniową.

Instalacja grzewcza

System grzewczy z gruntową pompą ciepła to nie tylko źródło dolne, czyli kolektory, ale również sama pompa, która zapewnia przepływ energii pomiędzy gruntem a pomieszczeniami w budynku. Znajdujące się w ziemi wężownice, w których płynie roztwór solankowy, przyłączone są do jednostki pompy ciepła wewnątrz domu. Ta z kolei emituje ciepło w pomieszczeniach dzięki zintegrowanemu zbiornikowi ciepłej wody użytkowej, grzejnikom czy układowi ogrzewania podłogowego.